6. Podstawy
   - zmienne

ZMIENNA=wartość

echo $ZMIENNA

   - cytowanie

ZMIENNA=1

echo "$ZMIENNA"
echo 'ZMIENNA'

   - zwracana wartość (exit)

grep -q "leafnode" /etc/passwd
echo $?

   - strumienie

stdin
stdout
stderr

   - przekierowania - wejścia, wyjścia, here document

sort /etc/passwd > /tmp/sorted

find / 2> /dev/null

grep leon /etc/passwd >> /tmp/users-found

mysql -u leon -p -h eskel baza < dane.sql

cat << EOF
jeden
dwa
trzy
EOF

   - potok

cut -d: -f1 /etc/passwd | sort

7. Rozwijanie zmiennych
   - tylda
   - klamry

/usr/{local/{bin,lib},share/{,man},bin/}
/usr/local/bin, /usr/local/lib, /usr/share/, /usr/share/man, /usr/bin/

   - wartość domyślna

Jeśli zmienna nie jest ustawiona lub jest pusta
${ZMIENNA:-wartość_domyślna}
${ZMIENNA:=wartość_domyślna} - ze zmianą zmiennej
${ZMIENNA:?komunikat} - wyświetlenie komunikatu, wyjście z wartością 1

   - przetwarzanie ciągów

substringi:
${ZMIENNA:przesunięcie}
${ZMIENNA:przesunięcie:długość}

#!/bin/bash

ZMIENNA="abcdefgh"

echo ${ZMIENNA:0}      # Wyświetli "abcdefgh"
echo ${ZMIENNA:3}      # Wyświetli "defgh"
echo ${ZMIENNA:10}     # Wyświetli pustą linię
echo ${ZMIENNA:3:1}    # Wyświetli "d"
echo ${ZMIENNA:2:4}    # Wyświetli "cdef"
echo ${ZMIENNA:0:1}    # Wyświetli "a"
echo ${ZMIENNA:(-3)}   # Wyświetli "fgh"
echo ${ZMIENNA:(-2):2} # Wyświetli "gh"
echo ${ZMIENNA:(-10)}  # Wyświetli pustą linię


${!przedrostek*}

#!/bin/bash

PLIK_PASSWD=/etc/passwd
PLIK_SHADOW=/etc/shadow
PLIK_GROUPS=/etc/groups
IFS=","    # dla dłuższych skryptów dobrze jest pamiętać o odtworzeniu poprzedniej wartości
           # zmiennej IFS po użyciu

echo "Zmienne zawierające ścieżki do plików: ${!PLIK*}"

${#ZMIENNA} - długość stringu lub ilość zmiennych pozycyjnych jeśli * lub @

Usuwa wzorzec z początku zmiennej
${ZMIENNA#wzorzec}   - najkrótsze dopasowanie
${ZMIENNA##wzorzec}  - najdłuższe dopasowanie

#!/bin/bash

SCIEZKA="/home/users/leon/prog/test"

echo ${SCIEZKA#/home*/}  # Wyświetli "users/leon/prog/test

echo ${SCIEZKA##/home*/} # Wyświetli "test"

echo ${SCIEZKA##/usr*/}  # Wyświetli "/home/users/leon/prog/test"

Usuwa wzorzec z końca zmiennej
${ZMIENNA%wzorzec}  - najkrótsze dopasowanie
${ZMIENNA%%wzorzec} - najdłuższe dopasowanie

#!/bin/bash

SCIEZKA="/home/users/leon/prog/test"

echo ${SCIEZKA%/*test}  # Wyświetli "/home/users/leon/prog"

echo ${SCIEZKA%%/*test} # Wyświetli pustą linię

echo ${SCIEZKA%%test2}  # Wyświetli "/home/users/leon/prog/test"



dirname, basename
#!/bin/bash
SCIEZKA=/home/users/leon/skrypt.sh

echo "Nazwa pliku to ${SCIEZKA##/*/}"
echo "Plik znajduje się w katalogu ${SCIEZKA%/*}"


Podmiana
${ZMIENNA/wzorzec/ciąg}  - pierwsze wystąpienie
${ZMIENNA//wzorzec/ciąg} - wszystkie wystąpienia

Jeśli wzorzec zaczyna się od # to początek, jeśli % to koniec

#!/bin/bash

TEKST1="Szedł Grześ przez wieś. Grześ worek piasku niesie."
TEKST2="/home/users/leon/home"

echo ${TEKST1/Grześ/Grzegorz}    # Wyświetli "Szedł Grzegorz przez wieś. Grześ worek
                                 # piasku niesie."
echo ${TEKST1//Grześ/Grzegorz}   # Wyświetli "Szedł Grzegorz przez wieś. Grzegorz worek
                                 # piasku niesie."

echo ${TEKST2/home/domek}        # Wyświetli "/domek/users/leon/home"
echo ${TEKST2//home/domek}       # Wyświetli "/domek/users/leon/domek"
echo ${TEKST2/%home/domek}       # Wyświetli "/home/users/leon/domek"
echo ${TEKST2/\/*\//\/sciezka\/} # Wyświetli "/sciezka/home"

   - polecenia

backtick operator
ZAWARTOSC_PLIKU=$(cat plik)
ZAWARTOSC_PLIKU=$(<plik)
ZMIENNA=`polecenie`


Przetwarzanie całego potoku
#!/bin/bash

KATALOG="/etc"
ILOSC=`ls $KATALOG | wc -l | tr -d ' '`

echo "Ilość plików w katalogu $KATALOG: $ILOSC"


Zagnieżdżanie:

#!/bin/bash

DLUGOSC=8
HASLO=`echo \`date +'%s'\`\`head -c 10 /dev/random\` | md5sum | cut -b
1-$DLUGOSC`

echo "Wygenerowane hasło to $HASLO"

   - arytmetyka

ZMIENNA=$((2 + 2))

   - dzielenie na wyrazy

grep (zero lub więcej opcji) (szukany wzorzec) (zero lub więcej nazw plików)

grep Word Splitting bash.txt

grep "Word Splitting" bash.txt


   - globy

*      - dowolna ilość znaków
?      - dokładnie jeden znak
[a-z]  - zakres znaków
   
8. Instrukcje warunkowe
   - operatory && i ||

grep -q "leon" /etc/passwd && echo "Użytkownik leon istnieje"
cp plik.txt /etc 2>/dev/null || echo "Nie udało się przekopiować"


   - kolejność operatorów && i ||

# źle
grep -q "leon" /etc/passwd || echo "Nie znaleziono" && echo "Znaleziono"

# dobrze
grep -q "leon" /etc/passwd && echo "Znaleziono" || echo "Nie znaleziono"

   - instrukcja if ... then ... elif ... else ... fi

if warunek
then
   echo "Warunek został spełniony"
elif warunek2
then
   echo "Pierwszy warunek nie został spełniony, ale drugi tak"
elif warunek3
then
   echo "Ani pierwszy ani drugi warunek nie został spełniony, ale trzeci tak"
else
   echo "Żaden z warunków nie został spełniony"
fi

   - polecenie test i jego parametry
     man test

   Sprawdzanie typu plików
       -d plik
              Prawda, jeżeli plik istnieje i jest katalogiem.
       -f plik
              Prawda, jeżeli plik istnieje i jest zwykłym plikiem.

   Sprawdzanie praw dostępu
       -r plik
              Prawda, jeżeli plik istnieje i może być czytany.
       -w plik
              Prawda, jeżeli plik istnieje i można do niego pisać.
       -x plik
              Prawda, jeżeli plik istnieje i może być wykonany.
       -O plik
              Prawda, jeżeli plik istnieje i jego właścicielem jest użytkownik
              o numerze równym aktualnemu efektywnemu UID.
       -G plik
              Prawda, jeżeli plik istnieje i należy do grupy o numerze  równym
              efektywnemu GID.

   Sprawdzanie właściwości plików
       -e plik
              Prawda, jeżeli plik istnieje.
       -s plik
              Prawda, jeżeli plik istnieje i ma rozmiar większy niż zero.
       plik1 -nt plik2
              Prawda,  jeżeli  plik1  jest nowszy (zgodnie z datą modyfikacji)
              niż plik2.
       plik1 -ot plik2
              Prawda, jeżeli plik1 jest starszy niż plik2.

   Sprawdzanie łańcuchów znakowych
       -z łańcuch
              Prawda, jeżeli łańcuch ma długość zero.
       [-n] łańcuch
              Prawda, jeżeli długość łańcucha jest różna od zera.
       łańcuch1 = łańcuch2
              Prawda, jeżeli łańcuchy są jednakowe.
       łańcuch1 != łańcuch2
              Prawda, jeżeli łańcuchy nie są jednakowe

   Testy numeryczne
       argument1 OP argument2
              OP jest może być jednym z niżej  wymienionych:  -eq (równy),  -ne
              (nie równy),  -lt (mniejszy), -le (mniejszy równy), -gt (większy)
              lub -ge (większy równy).

   Operatory logiczne
       ( wyrażenie )
              Prawda, jeżeli wyrażenie jest prawdziwe.
       ! wyrażenie
              Prawda, jeżeli wyrażenie jest fałszywe.
       wyrażenie1 -a wyrażenie2
              Prawda jeżeli obydwa wyrażenia są prawdziwe.
       wyrażenie1 -o wyrażenie2
              Prawda jeżeli przynajmniej jedno z wyrażeń jest prawdziwe.

#!/bin/bash

if [ ! -a /tmp/lock ]
then
   touch /tmp/lock
   echo "Plik blokujący nie istnieje. Mogę kontynuować"
   sleep 10 # przez 10 sekund nic nie robi - dla przykładu
   rm /tmp/lock
else
   echo "Inna instancja tego skryptu jest wykonywana. Kończę pracę"
fi

   - instrukcja case

case $ZMIENNA in
   tekst1)
      echo "tekst1"
      ;;
   tekst2)
      echo "tekst2"
      ;;
   tekst3|tekst4)
      echo "tekst3 lub tekst4"
      ;;
   tekst5)
      echo "tekst6"
   tekst6)
      echo "tekst5 i tekst6"
      ;;
   *)
      echo "wszystko inne"
      ;;
esac
   
9. Pętle
   - for

for ZMIENNA in LISTA
do
   instrukcje - ciało pętli
done


#!/bin/bash

LISTA="kot pies rybki chomik"

echo "Moje zwierzaki to:"

for i in $LISTA
do
   echo "- $i"
done

$ for i in *.avi; do echo $i >> lista_filmow; mv $i /home/users/leon/filmy/; done

#!/bin/bash

IFS="
"

for i in `cat lista_plikow`
do
   mv $i `echo $i | tr A-Z a-z`
done
   

   - for takie jak w C

#!/bin/bash

KONIEC=10

echo -n "Nic nie robię przez $KONIEC sekund"

for ((i=0; a <= $KONIEC; a++))
do
   echo -n "."
   sleep 1
done
   
echo
echo "Koniec!"

#!/bin/bash

KONIEC=50
STR=""

for ((i=0; i <= 10; i++))
do
   for ((j=0; j <= $KONIEC; j++))
   do
      echo -ne "${STR}$((RANDOM % 10)) \r"
      usleep 100
   done
   STR="${STR}$((RANDOM * RANDOM % 10))"
done
   
echo

#!/bin/bash

echo -n "Liczby parzyste od 2 do 12"

for i in `seq 2 2 12`
do
   echo -n "$i "
done


   - while

while warunek
do
    cialo
done


10. Pobieranie danych od użytkownika
   - read

read ZMIENNA

   - select



11. Przetwarzanie linii poleceń
   - zmienne pozycyjne

#!/bin/bash

echo "Ilość przekazanych parametrów: $#"
echo "Nazwa skryptu                :" `basename $0`
echo "Katalog wywołania skryptu    :" `dirname $0`
echo "Pierwsze 4 parametry         : $1 $2 $3 $4"

Wszystkie parametry:
$* - IFS
$@ - wg. parametrów

#!/bin/bash

echo 'Zmienna $*'

for i in $*
do
   echo $i
done

echo
echo 'Zmienna $@'

for i in "$@"
do
   echo $i
done



   - shift

#!/bin/bash

echo     "$1 $2 $3 $4"
shift  # przesuwa zmienne w lewo
       #  $2 $3 $4 $5
echo     "$1 $2 $3 $4"

#!/bin/bash

while [ $# -gt 0 ]
do
   echo $1
   shift
done

#!/bin/bash

SUMA=0

for i
do
   $SUMA=${{$SUMA + $i}}
done
   
echo "Suma liczb przekazanych z linii poleceń to $SUMA"

#!/bin/bash

SUMA=0                                             # przypisanie początkowej wartości
                                                   # zmiennej

set -- leszek janek franek                         # ustalenie zmiennych pozycyjnych

for i                                              # początek pętli - jako lista użyte
                                                   # zostaną zmienne pozycyjne
do
   MIEJSCE=`du -s /home/users/$i 2> /dev/null`     # usunięcie komunikatów błędów
   if [ $? -eq 0 ]; then                           # sprawdzenie, czy polecenie du
                                                   # zadziałało prawidłowo
      MIEJSCE=${MIEJSCE%%	*}                 # uwaga, to nie są spacje tylko tabulator
      echo "Użytkownik $i zużywa $MIEJSCE bajtów na dysku"
      SUMA=$(($SUMA + $MIEJSCE))                   # rozwinięcie arytmetyczne
   else
      echo "Błąd przy sprawdzaniu użytkownika $i"
   fi                                              # koniec warunku
done                                               # koniec pętli
   
echo "Użytkownicy $* zajmują razem $SUMA bajtów na dysku"

   - getopt

TEMP=`getopt -o mdf: -- "$@"`

if [ $? != 0 ] ; then echo "Terminating..." >&2 ; exit 1 ; fi

while true ; do
   case "$1" in
      -m)
         OPTION_CREATE_MYUSER=1
         shift
         ;;
      -d)
         OPTION_CREATE_DB=1
         shift
         ;;
      -f)
         OPTION_FULL_NAME=1
         FULL_NAME=$2
         shift
         shift
         ;;
      --)
         shift
         break
         ;;
      *)
         echo "Internal error!"
         exit 1
         ;;
   esac
done


12. Funkcje

suma()
{
   if [ $# -ne 2 ]
   then
      exit 1
   fi
   echo $1 + $2
}

:(){:|:&};: